De opening van het politieke jaar met een al haast traditionele ochtendbijeenkomst van de stichting Machiavelli in Nieuwspoort bestond dit keer uit een debat tussen CDA-lijsttrekker Henri Bontebal en beoogd fractievoorzitter van de samenwerking GroenLinks en PvdA in de komende Tweede Kamer Jesse Klaver. Erg oneens waren ze het niet tot het verkiezingsonderwerp van de komende campagne aan de orde kwam.
Migratie hoopt VVD, hielden presentatoren Remco Meijer van de Volkskrant en Fons Lambie van RTL Nieuws de beide heren voor. Bontebal wil dat niet het belangrijkste debat maken. Hij wil het in de verkiezingsdebatten hebben over hoe we een nieuwe samenlevingsvorm krijgen en op zoek naar een nieuwe saamhorigheid. Hoorde ik gisteren Caroline van der Plas in de HJ Schoolezing niet praktisch hetzelfde zeggen? Op naar nabuurschap. Al betwijfel ik of het CDA een samenwerking aangaat met BBB en bijbehorend beoogd premier Mona Keijzer na de hak die zij haar oude partij, jawel het CDA, heeft gezet met haar kandidatuur voor de concullega’s.
Jesse Klaver vindt het belangrijk, maar denkt aan bestaanszekerheid en klimaat als belangrijkste onderwerpen om het vertrouwen van de kiezers weer terug te winnen. Hij denkt dat zijn partij in samenwerking met PvdA de verkiezingen ingaat met de allerbeste lijsttrrekker van het land. Hij belooft dat we de komende jaren veel gaan zien waar de samenwerking toe in staat is.
CDA 2.0 is volgens Bontebal nog niet aan de orde, hij is bezig met de verkiezingen van 22 november aanstaande, al noemt hij het een tussenmoment. Hij wil de komende jaren het CDA weer op de rails zetten, alsof de partij nu ontspoord is. Goed de achterban is geslonken en er is veel kritiek, maar ik zag ook een tweet van partijprominent Doekle Terpstra die door het nieuwe leiderschap van Bontebal weer terugkeert bij zijn partij. Een fusie met andere partijen ziet hij niet gebeuren, al raadt Klaver het aan ‘al was het niet gemakkelijk’ en ‘voor tips kunt u bij mij terecht’.
Klaver zou het fijn vinden als een komende coalitie onder de zes partijen bevat, maar uit de peilingen zou je nu kunnen afleiden dat dat een lastige klus kan zijn. In de slotvraag mochten de heren kiezen uit een snelle of lange formatie, na de 299 dagen van de vorige coalitie. Klaver denkt dat het voor 2027 lukt. Hij vindt het fout om nu een snelle formatie te willen, hij wil dat de Tweede Kamer voor de verkiezingen een zorgvuldige procedure stelt met termijnen en denkt dat in het voorjaar een nieuw kabinet kan aantreden. Bontebal vindt het in het belang van het land als er snel een nieuwe regering zit. De val van het kabinet was onverantwoord volgens Bontebal en daarom moet de komende formatie vooral snel gaan. Daarna mocht hij aan de taart, omdat hij naar zijn fractievergadering ging waar hij officieel tot fractievoorzitter gekozen gaat worden.