“Stap dan echt over je eigen schaduw heen, dan wordt het misschien nog interessant.” “Hoog tijd voor schuldverlaging voor de Grieken De Europese Unie moet haar schaduw heen springen.” “Blijf hopen dat coalitiepartijen over eigen schaduw springen en voorstel oppositie ozb dat 1e stap naar financieel herstel is, steunen.” “Eerst moesten we over de eigen schaduw springen, toen in alles een beleving zien, nu dichtbij jezelf blijven.”
Rond verkiezingen lijkt deze uitdrukking ineens heel gewoon. Vooral bij de vorige Kamerverkiezingen van ruim vier jaar geleden. Het was de periode na het mislukte kabinet Rutte I, waarbij Wilders na lang praten op het Catshuis zijn gedoogsteun voor het minderheidskabinet van CDA en VVD introk. Hoog tijd dus om over de schaduw heen te springen. Heeft u het wel eens geprobeerd? Dat kan niet. In Australië is de schaduw zelfs maar een klein zwart randje om je voeten als de zon hoog staat. Maar zelfs dan is het onmogelijk. De gebruikers bedoelen vaak te zeggen dat een groter belang gediend moet worden dan het eigen belang. Maar beelden blijven beter hangen, dus is de uitdrukking over je schaduw heen springen.
Onze Taal hield er in 2012 al een verhandeling over en meldde dat de vermelding in Van Dale in 1995 de uitdrukking benoemde als iets beter doen dan werd verwacht. De eerste vermelding vonden zij in 1993 in NRC. Drie jaar eerder gebruikte Frank Biesboer, toenmalig hoofdredacteur van Forum, de uitdrukking al ongeveer al sprak hij van buiten de schaduw springen. Toevallig in diezelfde krant. Volgens Onze taal ligt de oorsprong ervan vermoedelijk in het Duits: über seinen Schatten springen.
De Wiarda Beckmanstichting gebruikte de uitdrukking in 2006 als titel voor een rapport en taaldeskundige Wim Daniels riep al vaker op de uitdrukking niet meer te gebruiken. Tevergeefs. Ik sluit me desondanks graag bij hem aan al vermoed ik dat we er komende weken, als de verkiezingscampagne losbarst, niet aan ontkomen.