Het botst af en toe. Er is een stevig gesprek geweest tussen premier Mark Rutte en PvdA-leider Diederik Samsom, maar de inhoud daarvan is vertrouwelijk. Dat zei de premier gisteren tijdens zijn wekelijkse persconferentie over de in de Telegraaf breed uitgemeten ruzie tussen de coalitiepartners over een luchtbrug voor vluchtelingen.
Daar voegde hij aan toe dat hij minister Edith Schippers (VVD) ergens had horen zeggen dat ze nooit had gedacht dat dit kabinet zo lang zou zitten, maar dat de verhoudingen in de coalitie goed zijn. Zo goed, zei de premier, dat dit kabinet de rit wel eens uit zou kunnen zitten. Geen garanties, maar toch. Het deed mij denken aan de ansichtkaart die het kabinet Balkenende I op 4 oktober 2002 naar de Tweede Kamer stuurde. Voorop groeten uit het Trêveszaal en achterop dat het kabinet nog een eenheid is, ondertekend door alle ministers. Twaalf dagen later, nog diezelfde maand, viel het kabinet Balkenende I.
Dat het kabinet deze maand valt is niet waarschijnlijk. De liefde is bekoeld, de verliefdheid omgeslagen in gewoonte, maar VVD en PvdA houden elkaar nog wel vast. Op bijna alle punten verschillen ze van mening. Ook op het gebied van vluchtelingen, al zei Rutte gisteren juist dat ze op dat punt best wel hetzelfde denken. Het lijkt alsof Samsom daar een andere mening over heeft. Hij blijft plannen bedenken om anders om te gaan met vluchtelingen, maar lijkt te stuiten op een hoge VVD-muur bij de grens. Steeds wordt de boel weer gesust, soms met harde woorden, al zijn die vooralsnog vertrouwelijk. Mogelijk horen we al voor de Turkse archieven openbaar worden (weer uitspraak van Rutte) wat er precies is gezegd, want met de verkiezingen over een jaar, beginnen de campagnes nu al voorzichtig. Het afzetten tegen elkaar is begonnen en dat maakt de politiek wel weer spannend.
Hoe veel deuren gaan we het komend half jaar zien. Beide partijen hebben grote belangen bij de komende begroting. Tijd voor cadeautjes waar ze de verkiezingen mee in kunnen. Het wordt hun laatste, want de kans dat VVD en PvdA weer een kabinet gaan vormen met zijn twee, lijkt klein. Als de liefde weg is, moet je elkaar durven loslaten. Maar nu nog niet, want de begroting is nog niet af. Ook de besprekingen daarover zijn vertrouwelijk. Tot het moment dat een partij een mooi cadeau heeft binnengesleept, dan komt er altijd wel ergens een lek. Niet zelden gevolgd door crisisberaad achter een gesloten deur.
Mochten daarachter Samsom en Rutte met elkaar overleggen, dan horen we hun stemmen misschien wel door de deur heen. Want het schijnt er zelden zacht aan toe te gaan. Ook aan de telefoon verheffen ze graag hun stem. Volgens de Telegraaf zou gezegd zijn: “Dan ga je maar naar de koning” (Samsom). “Dan ga je zelf maar naar de Koning!” (Rutte). Bijna analoog aan de doe eens even normaal van Wilders, gevolgd door de doe zelf even normaal door Rutte. Met dat verschil dat Samsom niet naar de Koning kan, omdat hij zelf niet in het kabinet zit. Dat zou vice-premier Lodewijk Asscher dan moeten doen, maar als de verhoudingen zo goed zijn als het VVD-deel in de coalitie zegt, is die kans klein. Voorlopig. Eerst de begroting. En die is tot Prinsjesdag vertrouwelijk. Hoewel ook die vaak uitlekt.