Nieuw Leyden is een nieuwbouwproject vlakbij de historische binnenstad van Leiden. Het stedenbouwkundig plan is gemaakt door architectenbureau MVRDV. Architectenbureau PASEL.KUENZEL ARCHITECTS tekent voor het ontwerp van elf woningen die allen tot stand komen met particulier opdrachtgeverschap. Een kakofonie aan stijlen en materialen tekent de wijk, architect Ralf Pasel koos daarom voor minimale materialisatie en rustige ontwerpen.

Het ontwerp ‘Four Seasons’ voor kavel V23K16 van Pasel-Künzel architecten won in 2004 de Leidse Bouwmij!-prijs. Het ontwerp won ook in de categorie Duurzaam Bouwen. “We hebben gebalanceerde ventilatie en HR++ glas toegepast, maar waren zelf ook verrast door die prijs. De duurzaamheid zit volgens de jury vooral in de flexibiliteit van de plattegronden. Je kunt zo meerdere kamers maken op de verdiepingen, want alle infra zit in één kast”, zegt Pasel. De dienende functies zitten rationeel bij elkaar om zoveel mogelijk vloeroppervlak te benutten.

“Een stel wilde precies dat ontwerp, met anderen hebben we langer gesproken en ontworpen”. De betreffende woning is in de buurt bekend als ‘het huis van Koen en Geert’. Het bestaat uit drie etages. Het gebouw ligt met de rug tegen de woning erachter en is zo volledig ingebouwd. Licht was daarom het devies.

“De ombouw is helemaal van geperforeerd stelmetaal. Dat is mooi van buiten, maar ook van binnen. De glazen gevel ligt 30 cm dieper dan de rooilijn. De luikjes naast de ramen gaan naar buiten open en steken door de verspringing niet uit.” De voordeur heeft hij weggewerkt in de gevel. Van een afstand zie je een grijs vlak met ramen ernaast. Pas als je dichterbij komt, zie je de perforaties en een horizontaal balkje over de entree. In de deur zit een brievenbus en in het vaste deel de deurbel.”

Daktuin

Het dak loopt over 3 m ongeveer 60 cm omhoog. “De raampartij is zo iets groter en de zon dringt verder door in het huis. Het lijkt weinig, 60 cm, maar het effect is enorm”. De daktuin is nu bezaaid met gras, de sprieten zijn zichtbaar vanaf de straat. Dat een van de twee opdrachtgevers van deze woning landschapsarchitect is, heeft daar zeker aan bijgedragen. “Hij had ook het eikenhout in een opslag liggen waarmee we een deel van de vloeren en de trappen hebben bekleed.”

De voorgevel van V23K16 is voornamelijk van glas. “Omdat het pand zo ingesloten ligt, wilden we het vooral licht houden. Dus veel glas in de gevel, een splitlevel met twee ramen. Van de voorkant kun je naar buiten kijken door de toegang van de patio. Op de vloer van de patio aan de achterkant witte kiezels, die het licht reflecteren. Ook de vloeren, de wanden en de schuifdeuren van strekmetaal zijn licht. Al kan het strekmetaal aan de gevel volgens de architect op regenachtige dagen heel donker lijken, in de zon licht het op.

Het splitlevel heeft nog een andere reden. Onder het gebouw is een halfverdiepte parkeergarage voor de bewoners. Het gebouw is daar omheen gebouwd. Het materiaalgebruik oogt sober. “Het liefst hadden wij met één materiaal gewerkt. Juist vanwege het schreeuwerige van enkele andere woningen in Nieuw Leyden, wilden wij het rustig houden.”