De gemeente Den Haag heeft volgend jaar bijna € 260 miljoen euro extra te besteden. Het grootste gedeelte daarvan gaat naar de vier krachtwijken, grote bouwprojecten en de sociaal-economische agenda. Daarnaast krijgen kunst en cultuur, speeltoestellen en toerisme structureel extra geld.
Dat staat in de programmabegroting 2009-2012 die wethouder Klijnsma van Financiën deze week heeft gepresenteerd. In totaal heeft de gemeente volgend jaar €2.354 miljoen aan uitgaven en inkomsten. Het meeste geld gaat naar Werk en Inkomen, namelijk € 545.198.000. Stedelijke ontwikkeling, Binnenstad en Binckhorst staan op nummer twee van de grootste gemeentelijke lasten in 2009 met een bedrag van € 328.913.000. Net als vorig jaar gaat ook nu weer een aanzienlijk deel van het extra te investeren geld naar de grote projecten. Vorig jaar ging het om € 45 miljoen voor 2008, nu is het college genereuzer met € 61,3 miljoen in 2009.
Het geld voor de krachtwijken, Schilderswijk, Stationsbuurt, Transvaal en Zuidwest, gaat grotendeels naar ondergrondse afvalcontainers. Die worden betaald uit een verhoging van de afvalstoffenheffing voor elk huishouden van 4,4 procent. Heel Den Haag betaalt daar dus aan mee. “Dat klopt, maar het is een begin. We starten daar met ondergrondse afvalcontainers en als het werkt, gaan we die door de hele stad aanleggen”, lichtte wethouder Klijnsma toe.
Heffingen
De afvalstoffenheffing is niet de enige gemeentebelasting die stijgt. Zoals vorig jaar gaat ook de rioolbelasting omhoog. Het tarief wordt €8,33 duurder dan dit jaar. Dit komt omdat wegens achterstallig onderhoud veel riooldelen moeten worden vervangen. Volgend jaar wordt 14 kilometer riool vernieuwd. De tarieven voor onroerendezaakbelasting (ozb) voor woningen blijven nagenoeg gelijk. Wel gelden dan de nieuwe waarden van het onroerend goed naar prijspeil 1 januari 2008. De tarieven worden in het najaar vastgesteld. Overigens is het de bedoeling dat de inwoners niet meer voor de belastingen gaan betalen dan de inflatie. Als de huizenprijzen teveel zijn gestegen, zal de ozb iets omlaag gaan, zodat de tarieven alsnog nagenoeg gelijk blijven.
Sociaal-economische agenda
De sociaal-economische agenda is een plan voor verbeteringen in maatschappelijke betrokkenheid, leefbaarheid, duurzaamheid, veiligheid, economie, kunst en cultuur. Hieronder vallen vele projecten, zoals een emancipatieadviseur, het verbeteren van de toegankelijkheid van gebouwen voor gehandicapten, de herplant van bomen, betere dienstverlening van de gemeente aan de inwoners, grote evenementen als roze zaterdag, het kunstenplan, maar ook bijvoorbeeld een verbeterde economie in winkelstraten. Den Haag wil de beste winkelstad worden van Nederland. Wanneer? “Onze ambitie is om de meest mkb-vriendelijke stad te zijn in 2010, dus ik denk dan”, reageert Klijnsma. Wat de klantvriendelijkheid betreft wil Den Haag ‘zich nestelen’ in de top drie van Nederland. Een behoorlijke ambitie, want de gemeente staat nu op de zevende of achtste plek, dat wist de wethouder niet precies.
Culturele hoofdstad
Een andere ambitie van het college, om in 2018 culturele hoofdstad van Europa te zijn, is al in voorbereiding. Een stuurgroep Culturele Hoofdstad moet onder leiding van Klijnsma, in haar rol als wethouder van Cultuur, een inspirerend plan bedenken. Voor de aanloop- en programmeringskosten trekt het college € 7 miljoen uit. € 2 miljoen daarvan is gereserveerd voor de voorbereidingskosten Culturele Hoofdstad. Om van het Spuiplein een levendig cultuurplein te maken is € 5 miljoen nodig van internationale allure.
Plannen
Komend jaar wordt ook het jaar van de plannen, zo lijkt het. Van veel grote bouwprojecten in het kader van de stedelijke ontwikkeling, gaan in 2009 de masterplannen naar de gemeenteraad. Het college verwacht dat in 2010 alle negen ontwikkelingsgebieden in de stad een vastgesteld masterplan hebben. Dat wil zeggen dat de raad de voorstellen heeft goedgekeurd. Die gebieden zijn: Kijkduin, Scheveningen-kuststrook, de Internationale zone, Lozerlaan, Erasmusveld-Leywegzone, Transvaal/Regentesse-Zuid/lijn 11, Knoop Moerwijk, Binckhorst en Vliet/A4-zone.
Naast deze grote plannen komen er twaalf nieuwe bestemmingsplannen op de gemeenteraad af. Dat komt door de nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening die sinds 1 juli van kracht is. Daar staat in dat bestemmingsplannen niet ouder mogen zijn dan tien jaar.
Daarnaast verschijnt komend jaar een aangepast waterplan. De aanpassing was nodig vanwege nieuwe Europese en nationale richtlijnen en wetten. De gemeente werkt samen met het hoogheemraadschap Delfland aan het waterplan met als prioriteiten: tegengaan van vuiluitworp uit de riolering en het vinden van waterberging, voor de opvang van regenwater, bijvoorbeeld. Bij de vernieuwing van het rioolstelsel wordt daarom ook aandacht besteed aan de zogenoemde ontkoppeling van het regenwater. Dat komt dan niet meer in het riool terecht, zodat overstorten, het overlopen van riolen, worden verminderd.
Veiligheid
Het college acht voor een effectieve aanpak van onveiligheidsproblemen het gezamenlijk optrekken van alle betrokken partijen essentieel. Het bundelen van de geldstromen voor veiligheid kan de slagvaardigheid vergroten. Vandaar dat een veiligheidsfonds wordt ingesteld. Komend jaar is daar eenmalig € 3,25 miljoen extra voor. Zaken waaraan het geld wordt besteed zijn bijvoorbeeld de aanpak van matrassenhuizen en huisjesmelkers en de aanpak van radicalisering.
Een deel van het geld uit het nieuwe veiligheidsfonds ook de bedoeling dat er een veiligheidshuis komt. De gemeente wil daar de samenwerking met politie, openbaar ministerie, en jeugdwerk en de zorg versterken. Overlast en criminaliteit moeten daardoor verminderen en de nazorg voor Haagse ex-gevangenen moet verbeteren, om te voorkomen dat zij weer het verkeerde pad op gaan en in de bak belanden.
Structureel
Een aantal projecten krijgen niet alleen komend jaar een extra zak geld mee, maar ook de drie volgende jaren. Hiervoor is €9,6 miljoen beschikbaar. Klijnsma was zelf uiteraard blij met de € 1,5 miljoen die zij tot 2012 elk jaar extra krijgt voor haar Meerjaren Kunstenplan 2009-2012. Voor achterstallig onderhoud aan de 400 speelvoorzieningen in de stad wordt jaarlijks € 1,15 miljoen extra uitgetrokken. Het college denkt ook aan zichzelf,want voor de versterking van hun secretariële functies – en die van de gemeentesecretaris – is de komende jaren steeds € 120.000 beschikbaar. Maar dat ze ook aan anderen denken, blijkt uit de post koffie voor medewerkers sociale werkvoorziening, een bedrag van € 100.000 per jaar.
Overigens gaat het bij de sociale werkvoorziening nog niet helemaal goed. Hoewel 2200 mensen met een arbeidshandicap bij de Haeghe Groep aan het werk zijn, is er een wachtlijst van 500 mensen die niet aan de bak kunnen.
Onderhandelingen
Volgens Klijnsma was de sociaal-economische agenda het lastigste onderdeel van de onderhandelingen in het college. “Daar kan heel veel onder vallen, van emancipatie tot sport”, licht ze toe. Zij lichtte nog een tipje op uit het onderhandelingsproces van vlak voor het zomerreces: “Collega Henk Kool heeft echt ervoor geknokt om de middelen uit de Wet Werk en Bijstand voor armoedebestrijding te behouden”, zegt ze. Zo wordt onder meer extra energie gestopt in het zorgen dat de minder bedeelden in de gemeente meer gebruik maken van regelingen die er voor hen zijn, zodat minder geld op de plank blijft liggen.
De Haagse gemeenteraad praat de komende weken in commissieverband over de verschillende onderdelen van de programmabegroting. Op 30 oktober staat het stuk op de agenda voor de raadsvergadering. Dan zal duidelijk worden wat de raad nog anders wil zien. Volgens Klijnsma heeft het college al het beschikbare geld uitgegeven, dus zal de raad met dekkingsvoorstellen voor eventuele aanvullende plannen moeten komen.