De Kernfysische Dienst is een beetje een vreemde eend binnen de VROM Inspectie. De dienst houdt toezicht op het gebied van nucleaire veiligheid en kijkt of de regels op het gebied van milieu en straling worden nageleefd. Op de negende verdieping in de B-beuk staan bijna geen gewone kasten, maar kluizen vol met gevoelige informatie over bijvoorbeeld de kerncentrale Borssele.
Yvonne Dubbers is adjunct-inspecteur coördinator en heeft met haar specialisatie mens, techniek en organisatie een afwisselende baan met werkbezoeken, opleidingen en internationale bijeenkomsten. “We hebben ook waardevolle kennisoverdrachtbijeenkomsten van de VROM-Inspectie, bijvoorbeeld over veiligheidsbeheersystemen. Al is de zaal klein en warm, de bijeenkomst krijgt wel een acht. Ook verkennen we andere sectoren, zoals de luchtvaart. Bij de bediening van een kerncentrale wordt gecommuniceerd als in een cockpit om het aantal menselijke fouten te verminderen: Iemand geeft een opdracht, bijvoorbeeld ‘Meneer X, TX217 S003 sluiten’. Dit wordt bevestigd met ‘X217 S003 is gesloten’ waarna de opdrachtgever duidelijk maakt dat hij dit heeft begrepen.”
Ongevaarlijk
Yvonne van Leeuwen is fysica thermohydraulica en werkt pas anderhalf jaar als adjunct-inspecteur coördinator, een naar eigen zeggen ongevaarlijk beroep. “Het grootste risico is RSI. Ik bekijk voornamelijk de koeling rond nucleaire kernen. Als die niet goed werkt, smelt de kern en dreigt een ramp. In geval van nood kan de kerncentrale nog een half uur draaien zonder menselijk ingrijpen. Omdat Borssele eerst in 2013 zou sluiten, is hier een tijd bijna niemand aangenomen. Ik hoor bij de nieuwe lichting die snel veel kennis moet overnemen, omdat binnen vijf jaar een aantal mensen met pensioen gaat.”
Hubert Boxman werkt nu drie maanden als adjunct-inspecteur coördinator. “Het wordt hier een jong en dynamisch team. En bij de oudere collega’s zit zoveel kennis, heerlijk is dat. Toezicht is bij de Kernfysische Dienst de belangrijkste taak. Wij analyseren iedere verandering bij nucleaire installaties. De bevindingen worden in ons nieuwe informatiesysteem Holmes ingevoerd. Internationaal wordt op dit moment veel gepraat en nagedacht over de vraag in hoeverre nucleaire installaties veilig digitaal kunnen worden bestuurd. Nu gaat dat nog voor een deel analoog. Ik ben meteen hierin gedoken.”
Eerste ervaring
Fred van Iddekinge, senior inspecteur nucleaire veiligheid, begon zijn loopbaan als gymnasiumleraar, maar doet dit werk al ruim 23 jaar. “De Kernfysische Dienst bestaat dit jaar veertig jaar. Mijn eerste ervaring met kerncentrales was in 1957 toen ik als tienjarige in de krant las over een grote brand in een Britse kerncentrale in Windscale. Hier kan zoiets niet gebeuren, maar onbekend maakt onbemind, ook bij kernenergie. De reactor zit in Borssele achter twee meter dik beton en de gasdichte koepel eromheen bestaat uit 80 centimeter beton en vier centimeter dik staal. Een kernreactie is iets uit de natuur: Kernsplijting vinden we terug in de kern van de aarde en kernfusie of kernsamensmelting vindt voortdurend plaats op de zon. De zon geeft licht en warmte door vele grote waterstofbomexplosies.”