Net als in 2002 staat Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij nog steeds achter hergebruik van de huidige onderkomens van de ministeries van Justitie en Binnenlandse Zaken, de JuBi-kavel. De kwestie is weer actueel nadat projectontwikkelaar MAB is afgehaakt voor de nieuwbouw op die plek. De gemeente moet de gebouwen volgens oude afspraken kopen, een strop van €75 miljoen.
Het nieuws dat de projectontwikkelaar zich terugtrok, lekte afgelopen weekend uit via AD/HC. Wijsmuller was in 2002 al kritisch over de plannen. Hij diende toen met de voltallige oppositie een alternatief plan in om zowel de gebouwen van de ministeries als de Zwarte Madonna te behouden. Eén ministerie zou volgens het plan naar het Koningin Julianaplein gaan, het andere bleef achter in een gerenoveerde toren en in de ander zouden woningen komen. “Dat plan is nu achterhaald. De gemeente moet de panden kopen en geld lenen, dan krijg je ook nog rente erbij, dus dat gaat veel meer geld kosten”. De aankoop is pas in 2013 als de ambtenaren gaan verhuizen naar de nieuwbouw, maar Wijsmuller voorziet voor die tijd geen oplossing. “Dat zou wel een nieuw record zijn. Planontwikkeling kost tijd”. Hij heeft wel een idee om een deel van het oude oppositieplan te behouden. “Je zou in plaats van de miljoenen aan nieuwbouw op het Spuiplein slimmer aan de slag kunnen en goed combineren. Het conservatorium zou voor een deel in de 100.000 m2 tellende panden kunnen. Je zou een deel van het geld kunnen inzetten voor de renovatie en een deel kunnen ombouwen tot woningen. Ik ben nog steeds voor meer woningen op die plek, dat maakt de buurt levendiger”. Hij voelt wel iets voor de plannen zoals Peter Drijver die vorige week in deze krant beschreef. Drijver ging daarin uit van behoud van de gebouwen, de vestiging van het conservatorium in de laagbouw en woningen in de hoogbouw in combinatie met een facelift voor het hele gebied.
De kostenpost van 75 miljoen kan een woordvoerster van wethouder Marnix Norder (PvdA, Stedelijke Ontwikkeling) niet ontkennen, noch bevestigen. Als er geen andere oplossing komt voor de gebouwen, dan moet de gemeente de gebouwen in 2013 kopen. “We zijn wel in overleg met andere ontwikkelaars, maar meer kan ik daarover nog niet zeggen”, aldus de woordvoerster.
MAB heeft zonder sanctie de gemeente laten zitten. “MAB bouwde De Kroon in de eerste fase van Wijnhaven. Het bouwen op die locatie, dat doen ze op risico. Ook al is het een zogenoemde AAA-locatie, je weet vooraf nog niet of je als projectontwikkelaar na de bouw wel kopers hebt. En ondertussen moet je wel investeren. In de tweede fase wilde MAB meedoen aan de herontwikkeling van de oude ministeriegebouwen. In die tijd hebben we daarover een intentieovereenkomst met een bouwrecht gesloten”.
Sinds het aantreden van wethouder Norder , ruim vijf jaar geleden, kent de gemeente geen bouwrecht meer, maar een bouwplicht. “We werken met een grondreserveringsovereenkomst. De gemeente doet een aanbesteding of de ontwikkelaar benadert de gemeente met een plan. We maken afspraken over grondprijs, functies, feitelijk gebruik van de grond en een termijn voor de ontwikkeling tot het verlenen van de bouwvergunning. De ontwikkelaar maakt kosten voor het meedoen aan de aanbesteding, inhuur van een architect en andere voorbereidingen voor de bouw. De gemeente reserveert de grond voor de ontwikkelaar en deze betaalt hiervoor. Als hij zich na het sluiten van de overeenkomst terugtrekt, volgt volgens de overeenkomst een boete”. Dat was in de tijd van de afspraken met MAB dus nog niet opgenomen in de overeenkomst. Dat Eurocommerce met het terugtrekken uit de bouw van de M van Koolhaas dat aan het Koningin Julianaplein had moeten komen, ook zonder boete wegkwam, was volgens de woordvoerster omdat toen alleen de intentieovereenkomst er was en nog geen nadere afspraken voor een grondreserveringsovereenkomst waren gemaakt.
“Ik waarschuwde toen al dat het onverstandig was om te roeien met de riemen die je niet hebt”, besluit Wijsmuller.