Wethouder Ingrid van Engelshoven (D66) gaat €2 miljoen bezuinigen op de wijkbibliotheken en dat betekent de sluiting van zes kleinere filialen. De verhuizing van Morgenstond naar het gloednieuwe filiaal aan de Leyweg was al gepland. Boosheid overheerst bij bezoekers van Benoordenhout over de bezoekerscijfers. Medewerkers vinden het vreselijk en een deel loopt duidelijk met frustraties rond, maar zij mogen niets zeggen en verwijzen naar de directeur.
Bij de presentatie van het ‘Nieuw Spreidingsplan Haagse Bibliotheken’, zei de wethouder dat in Benoordenhout geen bezoekcijfers kunnen worden vastgesteld. Kinderen zouden met hun handen langs de sensor gaan en daarmee de cijfers beïnvloeden. “Onzin en ik vind het heel gemeen. Heeft u de sensor gezien”? Aan de balie is een klein tellertje gemonteerd op een onopvallende plek. “Daar heb ik nog nooit kinderen zien wapperen en ik kom hier regelmatig”. De wethouder nuanceert haar uitspraak. “Dat is mij zo gezegd, dat we daarom geen betrouwbare cijfers hebben. Maar het spreidingsplan ligt er na zorgvuldige afwegingen en niet omdat we hier geen bezoekersaantal konden vaststellen”. Directeur van de Dienst Openbare Bibliotheken Charles Noordam licht het verder toe. “In alle filialen is een verband tussen bezoekersaantal en leden van de bibliotheek. Alleen in Benoordenhout klopte dat niet en was het bezoekersaantal vele malen groter. Mijn mensen vertelden me dat de teller op een verkeerde plek zit, waardoor kinderen daar wachtend aan de balie met het wapperen van hun handen de cijfers kunnen beïnvloeden. Dat is de reden geweest dat we het blanco hebben gelaten”. En dat de medewerkers niets mogen zeggen komt door zijn instructies. “Het zijn ambtenaren en het primaat van de besluiten ligt bij college en raad. Als organisatie hebben we belang bij een eenduidig verhaal. Dat onder medewerkers persoonlijke frustraties leven over het sluiten, dat begrijp ik, maar ik heb er geen begrip voor als ze die naar buiten brengen”.
Benoordenhout
“Vaak is het druk hier in de bieb. Zelfs vanaf de Weissenbruchstraat komen ze met school hierheen gelopen, naar het filiaal Haagse Hout is dat niet te doen. En hier praat je ook even gemakkelijk bij met buurtgenoten. Voordeel is de gratis wifi. Die gebruik ik zelf af en toe om de mail op te halen, maar dat doe ik buiten, dus dan tel ik niet mee als bezoeker. Zouden ze die kunnen laten staan? Eigenlijk moet de bieb gewoon openblijven, ik heb het er al met ouders over gehad, we willen best wat meer betalen”, zegt Nutters. Bovendien worden de extra activiteiten zoals het voorlezen voor kinderen en lezingen druk bezocht. In het kleine filiaal midden in de woonwijk aan de Utenbroekestraat is het op vrijdagmiddag erg rustig. Twee kinderen in een hoek, twee in een andere. Maandagmiddag rond het uitgaan van de scholen is het drukker. Aan tafel zit de Bulgaarse Meglena Anatova, studente internationaal en Europees recht met haar laptop op tafel en mobieltje in de hand. “Ik kom hier iedere week voor de atmosfeer en de rust. Nu zit ik mijn huiswerk te doen, maar ik kijk ook wel tussen de boeken. Wat ik het leukste vind hier zijn de kinderboeken en de mensen hier zijn erg aardig, ze nemen echt de tijd om dingen voor je uit te zoeken”. Corrie Rijken, oud-invalkracht in de bieb, wijst ook op de sociale kant. “Hier kun je snel even binnenwippen en heb je contact met buurtgenoten. Als deze sluit, valt veel gezelligheid weg. Ik kom hier 22 jaar en heb een band opgebouwd ook met de medewerkers. In de grote bieb is het toch wat afstandelijker, hier is het leuker.
Schilderswijk
In het filiaal Schilderswijk is het aangenaam druk. Alex van 13 zit een boekje te lezen. “Ik kom hier de hele week, alleen op donderdag is ie dicht. Ik woon aan de Hoefkade en dit is dichtbij. Ik wacht nu op mijn zusjes tot hun school uit is. Als ik naar het centrum moet, ga ik niet zo snel meer naar de bibliotheek, maar nu moet ik weg”, zegt hij en schuift zijn stoel aan, ruimt boeken op en loopt de deur uit. Een vrouw staat bij de kinderboeken. Hanneke van de voorleesexpress, vrijwilligers die eens in de week kinderen met een taalachterstand voorlezen, komt binnen met een moeder en haar kind. “Voor de buurt is het heel jammer als deze verdwijnt, veel kinderen zijn hierop aangewezen om hun huiswerk te maken”, zegt ze. Het meisje komt haar halen en op de bank verzamelen zich snel meer kinderen als Hanneke begint voor te lezen. De deur naar de tuin staat open en er klinkt een piano. Helemaal achter in de bibliotheek maakt Johan Markel zich op om pianoles te geven. “Dat is zo gegroeid, ik geef hier kinderen les. Maar ik weet niet of iets vergelijkbaars kan in de centrale bibliotheek, dit is uniek”, zegt hij.
Spoorwijk
In de bibliotheek aan de Van Meursstraat in Spoorwijk is het erg rustig. De twee schildpadden in het bassin zwemmen rustig heen en weer en zetten zich om beurten af tegen de wand om boven het water een luchtje te scheppen. Twee kinderen bereiden achterin een boekspreekbeurt voor. Erwin Libiee zit aan tafel een computertijdschrift te lezen. “Voor mij is sluiting geen ramp. Ik weet altijd wel wat anders te vinden. Ik ben zo dat als een deur gesloten wordt, gaat een raam open. Daarmee wil ik niet zeggen dat het goed is. Er komen hier veel oude en zieke mensen, die gaan niet zo gemakkelijk naar een andere bieb. Ik begeef me wel eens in het hol van de leeuw, daar waar vlakbij dit besloten is”, zegt Libiee, doelend op de centrale bibliotheek naast het stadhuis. “Het personeel hier heeft mij over mijn computerangst geholpen. Vooral Sylvia die echt luistert naar de mensen en probeert ze te helpen. Zo zijn ze hier niet allemaal. Zij is werelds en heeft wat ik in me had laten bloeien”. Hij haalt Sylvia erbij, maar zij mag niks zeggen over de plannen en staat er zwijgend bij.
Moerwijk
In het filiaal aan de Erasmusweg, Moerwijk is het op zaterdagmiddag ook rustig. Bij binnenkomst lijkt het kleurige interieur vooral leeg, maar in de uithoeken zitten mensen rustig te lezen en aan de andere kant van het kleine filiaal achter de computer te werken. Twee meisjes, Amy van 17 en Leah van 10 zitten met uitzicht op de Erasmusweg aan tafel te lezen. “Nu komen we best vaak, maar de stad is wel ver weg en dan moeten we met de tram. Nu lopen we gewoon”, zegt Amy. “Ja maar volgend jaar ben jij 18 en je pas kwijt”, onderbreekt zus Leah. Amy geeft toe dat ze dan waarschijnlijk ook minder komt. Genet Beyene zit naast haar dochters die achter computers zitten. “Ik kom hier vaak om boeken te halen en soms gaan we samen. Hier hebben ze elk een computer, thuis niet, en het is ook fijn om hier mensen te ontmoeten”. Zelf heeft ze twee computercursussen gevolgd in de bibliotheek. “En we halen hier ook veel informatie. Dingen kun je makkelijker uitleggen met een boek erbij. Bezuinigen kan op meer dingen, maar niet bij bibliotheken. Ik ben bang dat mijn kinderen andere dingen gaan doen na schooltijd als deze sluit. Dat kost ook veel geld want dan maken ze hun opleiding niet af en ben je meer geld kwijt aan uitkeringen”. Bij de romans staat Wilma Hofmeester met een zomeromnibus in haar handen. “Ik kom hier voor mijn moeder van 93. Voor haar is het heel onhandig als dit filiaal sluit. Lopen naar de Leyweg is voor haar geen optie, dus dan moet ze met de taxibus. Het ontneemt haar veel vrijheid. Maar ook voor de kinderen is het erg. Ik werk hier op de Witte Vogel, een school voor kinderen met een meervoudige beperking. Wij gaan hier regelmatig naartoe. We hebben geen vervoer om straks naar een ander filiaal te gaan en dat beperkt de kinderen in hun sociale redzaamheid”.
Bouwlust
De ingang van Bouwlust ligt verscholen naast de kringloopwinkel. Boven aan de trap net na de ingang, staan twee rollatoren. Ook hier is het rustig op zaterdagmiddag en ook hier is het enige wat de medewerkers kwijt willen of mogen dat de drukte net voorbij is. In de leeshoek zit José Peters. “Ik kom hier elke drie weken boeken halen en dan even roddelblaadjes lezen, want die heb ik thuis niet”, zegt ze met een betrapte blik. “Ik zit eigenlijk te wachten op de sluiting, of liever op de opening van de Leyweg, want die heeft meer aanbod en dat is handig voor mijn opleiding. Hier hebben ze alleen studieboeken uit het jaar Prikkebeen en het filiaal is beperkt open, waardoor ik als werkende alleen op zaterdag terecht kan. Voor mij is het eigenlijk wel beter, maar dat wilt u vast niet horen”.
Statenkwartier
In de meeste bibliotheekfilialen ligt wel een lijst waar bezoekers een handtekening tegen het sluiten kunnen achterlaten. In Statenkwartier/Duinoord aan de Valeriusstraat ligt de lijst prominent op tafel. 158 handtekeningen zijn gezet. Aan de leestafel is het druk achter de computers zitten twee jonge vrouwen. Eentje is Anja Steekers. “Ik heb mijn handtekening al gezet. Ik ben net hiernaartoe verhuisd en heb thuis nog geen internet, daarom was ik wel blij dat de bieb zo dichtbij zit. Ik vind het vooral erg voor de mensen die hierboven wonen. Ik ben mobiel, zij veel minder”. Constance Stuffken zit aan de leestafel “Ik kom hier meestal wel even een tijdschrift lezen, dit is toch fantastisch”, zegt ze wijzend op de leestafel. “En bij de nieuwe boeken kijk ik meestal nog even. Ik verheug me erop om met mijn kleinkind leuke dingen te doen in de kinderleeshoek, maar ze is nu pas 2. Hopelijk blijft de bibliotheek open, want het heeft echt wel een functie en gezelligheid”. Rens Bakker, een oudere dame, komt hier onregelmatig regelmatig. “Ik kijk even bij de folders en bij de tijdschriften. Voor lezingen alleen als ik het op tijd zie, vaak vergeet ik het. Ik ben met een oplossing bezig. De wethouder praat met scholen en verzorgingshuizen, maar ik heb een ander idee. Daar moet eerst nog verder over worden gepraat, dus ik kan daar nu niks over zeggen. Denk creatief!
Handtekeningen
In Benoordenhout staat een mevrouw buiten de bibliotheek handtekeningen te verzamelen. Deze zijn door de SP samen met het zwartboek van GroenLinks aangeboden aan de wethouder voorafgaand aan de commissievergadering. Aan het hek van de plek waar ooit een school stond, hangt een spandoek met oproep om naar de commissievergadering te komen. De bewonersvereniging is hier erg actief tegen het sluiten en zal ook zeker de wethouder en de raadsleden kritisch volgen. De wethouder spreekt al met scholen onder meer in de Schilderswijk over alternatieven voor de boeken uit de bibliotheken. “Deze week praat ik met scholen in Spoorwijk en Benoordenhout en we blijven gesprekken voeren om te kijken hoe we het educatieve deel op kunnen vangen. Huiswerkondersteuning hoort juist meer bij scholen dan bij de bibliotheek. Ik ga ook nog in gesprek met verzorgingstehuizen en ouderenorganisaties over oplossingen, maar ik heb daarvoor nog even de tijd”. Als alles doorgaat, zijn de filialen per 2013 dicht.